Nguồn: Internet

Singapore từ lâu đã được công nhận là một trung tâm đổi mới và công nghệ hàng đầu thế giới. Quốc gia này không ngừng nỗ lực để củng cố vị thế của mình trong kỷ nguyên số thông qua các chính sách và sáng kiến mang tính chiến lược, tập trung vào việc xây dựng một xã hội số toàn diện và một nền kinh tế số mạnh mẽ. Bài viết này đi sâu phân tích ba trụ cột chính trong chiến lược phát triển kỹ năng số và xã hội số của Singapore: Chiến lược AI Quốc gia 2.0 (NAIS 2.0), Sáng kiến Quốc gia Thông minh (Smart Nation Initiative) và Khung hành động Kinh tế số (Digital Economy Framework for Action).

Kỹ năng số: Singapore chưa có khái niệm chính thức về "kỹ năng số".

Xã hội số: Theo Khung hành động Kinh tế số Singapore, xã hội số được định nghĩa là "nơi mọi công dân, doanh nghiệp và tổ chức được công nghệ trao quyền để phát triển trong kỷ nguyên số". Xã hội số được xây dựng dựa trên ba trụ cột: Sẵn sàng số, Công bằng số và Niềm tin số[1].

Các chính sách của nhà nước nhằm phổ cập kỹ năng số và nâng cao nhận thức về xã hội số

1. Chiến lược AI quốc gia tại Singapore[2]

Chiến lược AI Quốc gia 2.0 (NAIS 2.0) của Singapore, được ra mắt vào năm 2023, tiếp nối chiến lược ban đầu từ năm 2019. Chiến lược này được xây dựng dựa trên tầm nhìn bao trùm là "AI vì lợi ích công cộng, cho Singapore và thế giới".

Mục tiêu cốt lõi[3]:

- Xuất sắc: Phát triển có chọn lọc các "đỉnh cao xuất sắc" trong AI để thúc đẩy lĩnh vực này và tối đa hóa việc tạo ra giá trị, hướng AI vào việc giải quyết các nhu cầu và thách thức toàn cầu như sức khỏe dân số và biến đổi khí hậu

- Trao quyền: Nâng cao năng lực cho cá nhân, doanh nghiệp và cộng đồng để sử dụng AI một cách tự tin, sáng suốt và đáng tin cậy. AI được kỳ vọng trở thành công cụ cân bằng, trang bị cho người dân và doanh nghiệp khả năng để phát triển trong tương lai được hỗ trợ bởi AI.

Lĩnh vực trọng tâm và sáng kiến[4]:

NAIS 2.0 xác định các lĩnh vực trọng tâm để ứng dụng AI, bao gồm y tế, tài chính, sản xuất, vận tải và giáo dục. Các sáng kiến quan trọng bao gồm AI Verify (khuôn khổ kiểm tra quản trị AI), National Speech Corpus (ngữ liệu tiếng Anh Singapore cho AI), Project Moonshot và Project Pensieve (công cụ sàng lọc và thử nghiệm AI), SELENA+ (phần mềm AI phát hiện bệnh về mắt). Ngoài ra, Singapore còn đầu tư vào các Trung tâm Xuất sắc về AI (CoEs), tài năng AI, cơ sở hạ tầng điện toán hiệu suất cao, khai thác dữ liệu chính phủ và hợp tác quốc tế. Sáng kiến AI tạo sinh cũng được triển khai để hỗ trợ doanh nghiệp ứng dụng AI tạo sinh.

Khung khổ hoạt động[5]

NAIS 2.0 dựa trên khung khổ 3 Hệ thống và 10 Yếu tố hỗ trợ. Ba hệ thống bao gồm Các Yếu tố Thúc đẩy Hoạt động (tận dụng năng lực kỹ thuật của ngành, chính phủ, nghiên cứu), Con người và Cộng đồng (thu hút tài năng AI, phát triển kỹ năng), và Cơ sở hạ tầng và Môi trường (tiếp cận điện toán hiệu suất cao, dịch vụ dữ liệu). Mười yếu tố hỗ trợ bao gồm Tài năng, Năng lực, Tạo dựng địa điểm, Ngành, Chính phủ, Nghiên cứu, Điện toán, Dữ liệu, Môi trường tin cậy và Dẫn đầu về Tư tưởng và Hành động.

2. Sáng kiến ​​quốc gia thông minh (Tiếp tục từ năm 2014) Dẫn đầu bởi: Smart Nation và Văn phòng Chính phủ số (SNDGO)[6]  

Sáng kiến Quốc gia thông minh của Singapore, được khởi động vào năm 2014 bởi Thủ tướng Lý Hiển Long, là một nỗ lực mang tính chuyển đổi tận dụng công nghệ số và dữ liệu để cải thiện chất lượng cuộc sống của người dân, nâng cao hiệu quả dịch vụ công và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Sáng kiến này được dẫn dắt bởi Văn phòng quốc gia thông minh và chính phủ số (SNDGO)

Mục tiêu chính của Sáng kiến quốc gia thông minh

- Chính phủ số: Mục tiêu xây dựng một nền tảng chính phủ "số hóa đến tận gốc", cung cấp các dịch vụ liền mạch, được cá nhân hóa và dễ dàng tiếp cận cho người dân.

- Kinh tế số: Định vị Singapore là một trung tâm thay đổi toàn cầu bằng cách hỗ trợ các ngành công nghiệp và doanh nghiệp trong quá trình chuyển đổi số, tận dụng các công nghệ mới như AI để tăng cường hiệu suất và tạo ra các cơ hội kinh tế mới.

- Xã hội số: Quốc gia thông minh hướng đến việc cung cấp khả năng tiếp cận và hiểu biết về công nghệ số cho mọi công dân, đảm bảo rằng tất cả mọi người đều có thể tham gia và hưởng lợi từ thế giới số. Điều này bao gồm việc nâng cao kỹ năng số cho người dân và trang bị cho họ những kiến thức cần thiết về AI.

- An ninh số: Việc tăng cường an ninh mạng là ưu tiên hàng đầu để bảo vệ các dịch vụ và giao dịch trực tuyến, xây dựng niềm tin vào môi trường số.

Các hoạt động tiêu biểu và cơ sở hạ tầng

Để hỗ trợ phát triển, dữ liệu mở được cung cấp tại các cổng thông tin của chính phủ như Data.gov.sg. Một số lĩnh vực trọng tâm bao gồm cải thiện mạng lưới giao thông công cộng, cho phép lão hóa thành công và đảm bảo thị trường dữ liệu an toàn nhưng mở. Nền tảng cảm biến quốc gia thông minh (SNSP) theo dõi và phân tích dữ liệu liên quan đến nhà ở, tiện ích và cơ sở hạ tầng công cộng. Cựu công chức, Peter Ong, giải thích rằng điều này "bao gồm phần cứng như cột đèn và camera công cộng, cũng như phần mềm cho phép trao đổi dữ liệu cảm biến và phân tích dữ liệu và video". Một mạng lưới kết nối gồm 110.000 cột đèn với các cảm biến không dây sẽ tập hợp dữ liệu sẽ được sử dụng cho quy hoạch đô thị và hoạt động, bảo trì và ứng phó sự cố. Văn phòng Chính phủ số và Quốc gia thông minh (SNDGO) và Cơ quan Công nghệ Chính phủ (GovTech) trực thuộc Văn phòng Thủ tướng (PMO) dẫn đầu quá trình phát triển khuôn khổ Nhận dạng số quốc gia cho các giao dịch trực tuyến giữa công dân và doanh nghiệp, dựa trên hệ thống SingPass hiện tại.

3. Khung hành động kinh tế số (Digital Economy Framework for Action)[7]

Khung hành động kinh tế số khẳng định rằng một xã hội số là nơi mà mọi cá nhân, doanh nghiệp và tổ chức đều được “trao quyền” bằng công nghệ, giúp phát triển và thịnh vượng trong kỷ nguyên số.

Ba trụ cột xây dựng

Tương tự như định nghĩa về xã hội số, tài liệu này khẳng định rằng một xã hội số là nơi mọi cá nhân, doanh nghiệp và tổ chức đều được "trao quyền" bằng công nghệ, giúp phát triển và thịnh vượng trong kỷ nguyên số. Ba trụ cột là Sẵn sàng kỹ thuật số, Hòa nhập kỹ thuật số và Tin tưởng kỹ thuật số.

- Digital Readiness (Sẵn sàng kỹ thuật số): Đặt mục tiêu cải thiện kỹ năng số và đảm bảo mọi bên có cơ sở hạ tầng công nghệ đáp ứng yêu cầu của thời đại số.

- Digital Inclusion (Hòa nhập kỹ thuật số): Cam kết mở rộng khả năng tiếp cận công nghệ cho tất cả mọi người, bảo đảm không ai bị bỏ lại phía sau.

- Digital Trust (Tin tưởng kỹ thuật số): Xây dựng môi trường bảo mật và quản lý dữ liệu minh bạch, tạo niềm tin cho người dùng, doanh nghiệp và tổ chức.

Các ưu tiên chiến lược (ACT):

- Accelerate (Số hóa các ngành công nghiệp): Mục tiêu là đẩy nhanh quá trình số hóa các ngành công nghiệp hiện có nhằm tối ưu hóa năng suất, giảm chi phí và tạo ra các nguồn doanh thu mới. Các chương trình hỗ trợ bao gồm SMEs Go Digital (giúp doanh nghiệp nhỏ và vừa thiết lập lộ trình số) và Industry Digital Plans (IDPs) (hướng dẫn cụ thể cho từng ngành). Hệ thống e-invoicing toàn quốc cũng được áp dụng để tự động hóa hóa đơn, giảm chi phí giao dịch và tăng cường hiệu quả.

 - Compete (Tích hợp hệ sinh thái số): Mục tiêu là tạo ra các hệ sinh thái kỹ thuật số tích hợp, giúp doanh nghiệp đổi mới mô hình kinh doanh, mở rộng thị trường và xây dựng các chuỗi giá trị mới dựa trên kết nối và dữ liệu. Các nền tảng số đa chiều và sáng kiến như Open Innovation Platform (OIP) hỗ trợ kết nối doanh nghiệp với các nhà nghiên cứu và start-up.

- Transform (Công nghiệp hóa các ngành số): Mục tiêu là phát triển thế hệ ngành CNTT và truyền thông (ICM) tiếp theo, đóng vai trò là động lực tăng trưởng cho nền kinh tế. Các ngành trọng điểm bao gồm Trí tuệ nhân tạo (AI) với các chương trình như AI Singapore, Truyền thông nhập vai (VR/AR), Internet vạn vật (IoT), và An ninh mạng (Cybersecurity)

Các yếu tố hỗ trợ quan trọng

- Tài năng: Tập trung vào đào tạo và nâng cao kỹ năng số cho lực lượng lao động thông qua các chương trình như TechSkills Accelerator (TeSA) và SkillsFuture, mở rộng đào tạo từ học sinh đến người lao động.

- Nghiên cứu & Đổi mới: Đầu tư hàng tỷ đô la vào khung RIE2020 để phát triển các dự án nghiên cứu và ứng dụng công nghệ số, thúc đẩy mối liên kết giữa doanh nghiệp và cộng đồng nghiên cứu.

- Chính sách, Quy định & Tiêu chuẩn: Xây dựng môi trường pháp lý hỗ trợ kinh tế số (ví dụ: Cục bảo vệ dữ liệu và cập nhật PDPA), thiết lập tiêu chuẩn và quy định để đảm bảo an ninh, trách nhiệm và tin cậy.

- Hạ tầng Vật lý và Kỹ thuật số: Đầu tư liên tục vào hạ tầng viễn thông (4G, triển khai 5G), mở rộng mạng băng thông toàn quốc, và phát triển các tiêu chuẩn xanh cho các trung tâm dữ liệu.

Cơ hội cho các bên liên quan trong nền kinh tế số

Khung hành động Kinh tế số còn nêu bật những cơ hội cụ thể cho doanh nghiệp, người lao động và cộng đồng:

- Cơ hội cho Doanh nghiệp: Doanh nghiệp, từ cửa hàng nhỏ đến các tập đoàn lớn, có thể nâng cao năng suất, cải thiện trải nghiệm khách hàng và khai thác nguồn doanh thu mới thông qua số hóa các quy trình kinh doanh. Các sáng kiến như SMEs Go Digital và Industry Digital Plans (IDPs) giúp doanh nghiệp xây dựng lộ trình số hóa và triển khai các giải pháp công nghệ. Hệ thống e-invoicing giúp tăng tốc giao dịch và giảm chi phí hoạt động.

- Cơ hội cho Người lao động: Người lao động được khuyến khích liên tục học hỏi và nâng cấp kỹ năng qua các chương trình đào tạo, chuyển đổi nghề nghiệp và các khóa học chuyên sâu về CNTT. Chương trình SkillsFuture là một phong trào học tập suốt đời, giúp mọi người được trang bị kỹ năng số cần thiết. TechSkills Accelerator (TeSA) hỗ trợ kỹ năng công nghệ cho cả người có nền tảng ICT và người chuyển đổi nghề nghiệp.

- Cơ hội cho Cộng đồng: Mục tiêu là đảm bảo mọi công dân đều được trang bị các kỹ năng cơ bản, tự tin sử dụng công nghệ trong cuộc sống hằng ngày, từ thanh toán điện tử đến tham gia các dịch vụ công trực tuyến. Các dự án của Bộ Truyền thông và Thông tin nhằm xây dựng một xã hội số, bao gồm triển khai các chương trình đào tạo cộng đồng và tăng cường tương tác trực tuyến.

Singapore đang thực hiện một lộ trình chuyển đổi số đầy tham vọng và được lên kế hoạch kỹ lưỡng. Sự kết hợp giữa các chính sách cấp quốc gia như NAIS 2.0 và Smart Nation với khung hành động chi tiết về Kinh tế số đã tạo ra một môi trường thuận lợi cho sự phát triển của công nghệ và con người. Với tầm nhìn rõ ràng, các mục tiêu cụ thể và sự hợp tác chặt chẽ giữa chính phủ, doanh nghiệp và cộng đồng, Singapore đang trên đà trở thành một quốc gia thông minh hàng đầu và một trung tâm AI toàn cầu, đóng góp vào sự phát triển chung của thế giới trong kỷ nguyên số.

Quỳnh An

Ban Thông tin, Báo chí, Xuất bản và Quảng cáo

[1] https://www.imda.gov.sg/-/media/imda/files/sg-digital/sgd-framework-for-action.pdf

[2] https://www.smartnation.gov.sg/nais/                                  

[3] https://www.smartnation.gov.sg/media-hub/press-releases/04122023/

[4] https://www.smartnation.gov.sg/nais/

[5] https://www.smartnation.gov.sg/nais/

[6] https://www.smartnation.gov.sg/

[7] https://www.imda.gov.sg/-/media/imda/files/sg-digital/sgd-framework-for-action.pdf