Xây dựng hạ tầng số cho Việt Nam trở thành Digital Hub của PPAC

Hạ tầng số và vai trò quan trọng của hạ tầng số quốc gia:

Trong khoảng một thập kỷ trở lại đây, mô hình kinh tế nền tảng - Platform Economy chính thức thâm nhập và có xu hướng phát triển khá nhanh tại Việt Nam, tiếp cận hầu hết các ngành nghề, lĩnh vực như tài chính ngân hàng, dịch vụ, chăm sóc sức khoẻ, cung ứng lao động... Kinh tế nền tảng là hoạt động kinh tế và xã hội dựa trên các hạ tầng nhất định và thường được hiểu là các hạ tầng kỹ thuật số, giúp cho người tiêu dùng và doanh nghiệp tiết kiệm được các chi phí giao dịch trung gian, thúc đẩy sự phát triển của các sản phẩm hàng hóa mới dựa trên nền tảng sáng tạo sẵn có.

Việc xây dựng hạ tầng số giống như nền móng của công trình Chính phủ điện tử - Kinh tế số. Nền móng phải chắc chắn và làm đúng thì mới xây dựng được hay cách khác muốn xây dựng được kinh tế số, chính phủ số thì bắt buộc phải có hạ tầng số tốt.

Đánh giá năng lực hạ tầng số Việt Nam và những vấn đề tồn tại:

Về hạ tầng điện toán đám mây (Cloud): Thực tế trong vài năm gần đây, điện toán đám mây luôn được ưu tiên lựa chọn khi triển khai hệ thống phần mềm mới. Tuy nhiên, việc chuyển đổi từ một ứng dụng chạy trên server vật lý (on premise) lên Cloud vẫn còn chậm… Lí do có thể từ tâm lý e ngại, không ủng hộ việc chuyển ứng dụng đang có sẵn trên hạ tầng vật lý lên “đám mây”. Nhiều doanh nghiệp, tổ chức đã đầu tư hệ thống server vật lý nên còn “ngại” chuyển sang dùng Cloud.

Về An toàn thông tin (ATTT): Theo Báo cáo chỉ số ATTT toàn cầu 2018 của ITU, Việt Nam xếp hạng thứ 50 trên 175 quốc gia và vùng lãnh thổ được khảo sát đánh giá, và tăng 50 hạng so với chỉ số năm 2017. Đây là một tín hiệu đáng mừng, tuy nhiên, theo Threat Report 2019 của Cty an ninh mạng Mỹ Webroot, Việt Nam là một trong 3 nước (cùng với Trung Quốc và Mỹ) sở hữu nhiều hơn 60% địa chỉ IP độc hại. 5 mối đe dọa Việt Nam phải đối mặt là: phần mềm độc hại, tấn công tống tiền, đánh cắp thông tin các tổ chức và cá nhân, tấn công cơ sở hạ tầng và thiết bị IoT, tấn công các cơ quan tổ chức nhà nước nhằm đánh cắp bí mật quốc gia, tuyên truyền xuyên tạc thông tin.

Để làm hạ tầng số, Việt Nam cần có nhận thức sâu sắc hơn nữa, quyết tâm cao, cách làm hiệu quả như kết nối liên thông nhưng phải kèm với chia sẻ dữ liệu. Vấn đề xây dựng và hoàn thiện hạ tầng số hiện nay đối với Việt Nam quyết định đến sự thành công của Chính phủ điện tử, nền kinh tế số, hay nói cách khác Việt Nam có muốn bắt kịp con tàu 4.0 hay không, điều kiện tiên quyết là hạ tầng số. 

Đề xuất xây dựng Việt Nam thành “Digital Hub” của APAC:

Tầm nhìn về ngành: Thị trường rộng lớn gần 100 triệu dân (2019), đặc biệt là cung cấp năng lực công nghệ số. Khi Hồng Kông và Singapore đã là 2 “hub” công nghệ của châu Á thì Việt Nam hoàn toàn có thể trở thành hub thứ 3.

Vị trí địa lý: Việt Nam là trung tâm của Thái Bình Dương và Ấn Độ Dương, là trung tâm ASEAN, có đường bờ biển dài đón các tuyến cáp quang.

Nhân lực CNTT: Dân số trẻ, đam mê yêu thích toán học và các môn khoa học tự nhiên.

Tầm quan trọng của xây dựng hạ tầng số quốc gia: Trong lộ trình xây dựng quốc gia số, phải có hạ tầng số thì mới xây dựng được chính phủ số và kinh tế số, trong đó các thành phần xây dựng hạ tầng số gồm thiết bị kết nối, dữ liệu và ứng dụng, hạ tầng pháp lý và hạ tầng nhân lực. Chính phủ nên khuyến khích phát triển nhanh và bền vững trong xây dựng hạ tầng số, xây dựng trung tâm dữ liệu, hạ tầng viễn thông, thành phố thông minh tại nhiều vùng trên cả nước.

CMC đang đặt ra mục tiêu xây dựng hệ sinh thái công nghệ, đưa Việt Nam thành “Digital Hub” – nơi trung chuyển, kết nối dữ liệu và hạ tầng viễn thông của khu vực châu Á TBD. CMC đã và đang xúc tiến quyết liệt các chương trình hành động sau cho dự án Digital Hub:

Thứ nhất, Xây dựng Data Center trung lập với kết nối cao, quy mô lớn tại khu chế xuất Tân Thuận Quận 7 và Khu công nghệ cao SHPT Quận 9: Trung lập và đa kết nối sẽ là ưu tiên hàng đầu trong việc xây dựng HUB. Nếu được áp dụng các cơ chế ưu đãi về đất, thuế và điện cho Data Center này, sẽ có thể thiết lập và đặt các hệ thống xử lý dữ liệu tập trung/thành phố thông minh của Chính phủ/Thành phố.

Thứ 2, Xây dựng trạm trung chuyển Internet tiểu vùng sông Mê Kong GMS-IX: Đặt tại Data Center trung lập, đảm bảo hạ tầng và dung lượng kết nối đủ lớn cho các nhà mạng viễn thông, Internet, nội dung số trong nước kết nối, hướng tới chính sách mở từng bước cho các nhà mạng trong khu vực, OTT kết nối vào.

Thứ 3, Đầu tư xây dựng tuyến cáp trục xuyên Việt CVCS: Tuyến cáp có tổng chiều dài hơn 2,500 km chạy từ Lạng Sơn, Hà Nội, Đà Nẵng, thành phố Hồ Chí Minh đến Tây Ninh, đi qua 19 tỉnh thành trên cả nước. CVCS hiện là tuyến cáp Việt Nam duy nhất kết nối trực tiếp vào mạng lưới cáp đất liền Đông Nam Á – A Grid. Theo đó, Việt Nam đã chính thức nằm trong mạng lưới khu vực, kết nối qua các quốc gia Malaysia, Singapore, Cambodia và Thailand.

Thứ tư, Cung cấp dịch vụ số cho khu vực châu Á Thái Bình Dương-APAC: Bên cạnh việc nỗ lực trở thành Digital Hub khu vực, CMC đang hướng tới việc cung cấp dịch vụ số ra thị trường APAC. Đầu tiên là các giải pháp/ dịch vụ ATTT. CMC là một trong các đơn vị tiên phong, bền bỉ đầu tư cho các sản phẩm ATTT 100% do đội ngũ kỹ sư CNTT của CMC phát triển trong suốt hơn 10 năm qua. Trong năm 2019, bên cạnh sản phẩm chiến lược là Trung tâm Điều hành ATTT CMC SOC tiếp tục được phát triển, hoàn thiện, thì CMC Cyber Security cũng ra mắt các sản phẩm mới: Giải pháp phòng chống mã độc CMDD được phát triển trên nền tảng CISE và tích hợp thêm trí tuệ nhân tạo AI phát hiện và phòng thủ nguy cơ tấn công mã độc, Giải pháp tường lửa ứng dụng web C-WAF bảo vệ trang web và các API trước các cuộc tấn công mạng, Giải C-VAP giúp hỗ trợ quản trị mạng chủ động trong việc rà quét đánh giá lỗ hổng trong hệ thống của mình để sớm có phương án bảo vệ và khắc phục.

Bên cạnh đó, CMC đề xuất các doanh nghiệp ICT Việt Nam bao gồm CMC cần chiếm lĩnh thị trường cung cấp dịch vụ số cho APAC. Trong dòng chảy chung của kinh tế số, có thể nói CMC là đơn vị đi đầu tại Việt Nam để thúc đẩy chuyển đổi số. Sau 3 năm chuẩn bị, CMC đã công bố hệ sinh thái hạ tầng mở cho doanh nghiệp và tổ chức - C.OPE2N vào tháng 4/2019. Đây là một hệ thống kiến trúc mở, tích hợp tất cả thế mạnh công nghệ của CMC như nền tảng Multi-Cloud, nền tảng dữ liệu, AI và nền tảng ứng dụng. Hệ sinh thái C.OPE2N cho phép các cơ quan, doanh nghiệp và khách hàng có thể liên kết, chia sẻ tài nguyên dữ liệu trên môi trường số.  Trong định hướng chiến lược 5 năm của tập đoàn, muốn dẫn đầu cung cấp dịch vụ số, nền tảng số ở Việt Nam và tiến ra thị trường APAC thì CMC phải nhanh chóng trở thành công ty đi đầu về số, xây dựng hệ sinh thái số. Với hệ sinh thái này, CMC muốn đồng hành cùng xây dựng quốc gia số, đưa Việt Nam trở thành “Hub” về kết nối và lưu trữ dữ liệu, chia sẻ tri thức của thế giới về Việt Nam.

Thứ năm, Kết nối các đối tác, hiệp hội: CMC tiên phong kết nối và mời gọi các nhà mạng quốc tế/nhà nội dung công ty công nghệ vào Digital Hub, Data center, tổ chức nhiều cuộc hội thảo trong nước quốc tế để giới thiệu cơ chế mở của quốc gia/thành phố, các dự định cho smart cities… Đồng thời, CMC tiên phong thành lập Hiệp hội Viễn thông - một trong những sứ mệnh để thúc đẩy sử dụng hạ tầng dùng chung cho Digital Hub.

Đề xuất chính sách: CMC đã đề xuất Bộ TTTT thúc đẩy nhanh các chính sách về Internet để tạo ra môi trường cạnh tranh lành mạnh, thúc đẩy các doanh nghiệp chủ động như: thay đổi chính sách kết nối Internet trong nước, xây dựng và cho phép cơ chế kết nối mở để các nhà mạng trong nước có thể tận dụng hoặc hoán đổi các dung lượng cáp biển quốc tế đang dư thừa nhằm đảm bảo an toàn mạng lưới và tiết kiệm chi phí cho quốc gia.

Theo Tạp chí Điện tử